Tehlikeli Maddelerin Paketlenmesi
Tehlikeli madde taşımacılığında en önemli güvenlik önlemlerinin başında tehlikeli maddenin paketlenmesi gelmektedir. Standartlara uygun ve kendine özgü paketleme şartlarını barındırmayan tehlikeli maddeler teslima alınması ve taşıma işleminin yapılabilmesi mümkün değildir.
Tehlikeli maddelerin paketlenmeleri göndericinin sorumluluğunda olan bir iştir.
Tehlikeli maddelerin paketlenmesinde UN tipi paketler kullanılmalıdır. BM önerileri doğrultusunda uzmanları tarafından onaylanan UN tipi paketler belirli performans testlerine tabi tutularak belirlenen şartlar dahilinde güvenli tehlikeli madde taşımacılığında kullanılır. Özel olarak üretilen bu paketlerin üzerinde UN işaretlemeleri mevcuttur ve uzmanlar tarafından düşürme, basınç, yakma gibi performans testlerinde başarıyla geçmiş paketlerdir.
Üretimi belirli standartlara, alanında uzman kişilere ve performans testleri gibi özel süreçlere tabi olduğu için UN tipi paketlerin maliyeti yüksektir.
UN tipi paketler arasında performans testlerine tabi tutulmayan paket tipleri de bulunmaktadır. Performans testlerine tabi tutulmayan UN tipi paketlerin sadece belirli şartları yeri getirmesi beklenir. Ancak bu paketlerin üzerlerinde UN işaretlemeleri yer almaz.
Üzerinde UN işaretlemeleri bulunmayan ve sadece belirli tehlikeli maddelerin paketlenmesinde kullanılan bu paketler, havayolu kargo taşımacılığında en çok sınırlandırılmış miktardaki tehlikeli maddelerin paketlenmesinde kullanılmaktadır.
UN Tipi Paket Kodları
Tehlikeli madde içeren bir hava kargoyu hazırlarken UN paket tipleri ve kullanılan materyallerin kodlarına dikkat edilmelidir.
Tehlikeli madde taşımacılığındaki UN tipi paket kodları tabloda belirtildiği gibi olmalıdır:
|
Paket Materyal Kodları |
Paket Tip Kodları |
|
A. Çelik |
1. Varil/Fıçı |
|
B. Alüminyum |
3. Bidon |
|
C. Doğal tahta |
4. Kutu |
|
D. Kontrplak |
5. Çuval/torba |
|
F. İşlenmiş tahta |
6. Çok bileşenli paket |
|
G. Fiber levha |
|
|
L. Tekstil |
|
|
M. Çok katmanlı kağıt/mukavva |
|
|
N. Metal |
|
|
P. Cam, porselen ya da dayanıklı seramik |
|
UN tipi paketler girdikleri testlerin sonucu belirli performans değerlerinde kategorize edilirler. Bu kategorilere performans grupları adı verilir.
Tehlikeli maddeler, taşıdıkları risklere göre hangi paketleme grubuna gireceği belirlenir.
Havayolu taşımacılığında tehlikeli maddelerin risk seviyeleri PG I, PG II ve PG III ile ifade edilir.
|
PG I |
Yüksek riskli tehlikeli madde |
|
PG II |
Orta derecede riskli tehlikeli madde |
|
PG III |
Düşük riskli tehlikeli madde |
Havayolu kargo ile paket performans grubuna göre taşınabilecek paketleme grupları aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
|
Paket Performans Kodu |
Taşınabilecek Paketleme Grubu |
|
X |
PG I, PG II, PG III |
|
Y |
PG II, PG III |
|
Z |
PG III |
Tehlikeli maddeler 3 farklı şekilde paketlenmektedir;
• Tehlikeli maddenin tek başına ve bir dış kap kullanılarak paketlenmesi
• Tehlikeli maddenin iç ve dış kap kullanılarak paketlenmesi
• Tehlikeli madde paketlerinin taşıma kolaylığı açısından bir araya getirilerek paketlenmesi-overpack
Tehlikeli Madde Paketlemesinde İç Kap (İç Paket): Tehlikeli maddelerin taşıma esnasında güvenliğinin daha iyi sağlanması için iç kaplara koyulmasıdır. İç kap kullanımı dış kap kullanımını devre dışı bırakmamakla beraber iç kaba bir dış kap eklenerek paketleme tamamlanır.
Hava kargoda iç kap kullanıldığı takdirde iç kap ile dış kap arasında tampon vaziyeti gören destekleyici bir malzeme de kullanılmalıdır.
Tehlikeli Madde Paketlemesinde Dış Kap (Dış Paket): tehlikeli maddelerin taşınması esnasında mutlaka olması gereken paketleme dış kaptır. Tekli paketleme ile taşımaya uygun tehlikeli maddeler sadece dış kap kullanılarak taşınır.
Birleşik paket halinde taşınacak olan tehlikeli maddeler de ayrı ayrı iç kaplara koyulduktan sonra bir dış kap içerisine yerleştirilir.
Tehlikeli Madde Paketlerinin Bir Araya Getirilmesi (Overpack): Taşımaya hazır haldeki tehlikeli maddelerin taşıma işlemini kolaylaştırmak amacıyla bir araya getirilmesini içermektedir.
Overpack açık ya da kapalı olacak şekilde hazırlanabilir.
Açık overpack; tehlikeli maddeleri taşıma kolaylığı için birleştirirken üzerlerinin açık olmasıdır. Örnek olarak bir palet yardımıyla birden çok tehlikeli madde paketinin taşınması gösterilebilir.
Kapalı overpack; tehlikeli maddeleri taşıma kolaylığı için birleştirirken üzerlerinin kapalı olmasıdır. Örnek olarak ağzı kapalı bir varil yardımıyla birden çok tehlikeli madde paketinin taşınması gösterilebilir.
Dikkat! Açık veya kapalı olması fark etmeksizin bütün overpacklerin üzerinde, tehlikeli madde içeren paketlerin etiket ve işaretleri görülmelidir.
Hava Kargom İçin Paket İşaretlemelerini Nasıl Yapacağım?
Özellikle ilk hava kargo gönderisini yapacak olan müşterilerimizden en çok duyduğunuz soruların başında, paket işaretlemelerini nasıl yapacakları gelmektedir. Paket etiketleri yasal olarak zorunluluk içermektedir. Özellikle tehlikeli madde taşımacılığında, kargonun içerdiği tehlikeyi haber veren ve önlem alınmasını sağlayan bir göstergedir. Ekibimiz müşterilerimize paketleme ve etiketleme hizmetlerini birlikte sunarak katma değerli bir servis sağlamakta ve canlı-cansız tüm doğal döngünün aksamaması için çalışmaktadır. Netavion olarak tüm süreçlerde yanınızda olmamızın yanı sıra bu konudaki teknik bilgileri, detaylı örnek ve işinizi kolaylaştıracak tablolarla, aktarmak istiyoruz.
Paket Özelliklerini Gösteren İşaretlemeler:
Paket üzerinde yer alan sembol kodlar için aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.
|
Semboller |
Kodlar |
|
4GU
|
İlk iki hane paket tip kodudur. Paketin fiber kutu olduğunu belirtir. Üçüncü hane ise paket tipinin özel durumunu gösterir. Üçüncü hane kodları şu şekillerde olabilir: • V: Paketin özel olduğunu, katı ya da sıvı tehlikeli maddenin paket içerisinde test edilmeye gerek kalmadan taşınabileceğini gösterir. • U: Paketin özel olduğunu, bulaşıcı maddenin paket içerisinde test edilmeye gerek kalmadan taşınabileceğini gösterir. • W: Paketin ilk iki hanede belirtilen tipe benzer olmasına rağmen, farklı özelliklere sahip olup ilk iki hanede belirtilen tipin muadili olarak üretildiğini gösterir. • T: Paketin kurtarma paketi olduğunu gösterir. |
|
Y |
Paket performansını gösterir. Örnekteki işaretlemede paket PG II ve PG III risk grubunda olan tehlikeli maddeleri taşır. |
|
30 |
Paketin hangi miktarda, hangi yoğunlukta ya da hangi tehlike sınıfındaki madde için test edildiğini gösterir. Örnekteki paket brüt 30 kg ağırlığındaki paket için test edilmiştir. Bu bölümdeki kodlar şu şekilde olabilir: • 1.5: Paketin test edildiği sıvı yoğunluğunun 1.5 olduğu anlamına gelir. • Class 6.2: Paketin sınıf 6 bölüm 2’deki tehlikeli maddeler (bulaşıcı maddeler) için test edildiğini gösterir. • X20-Y30-Z40: Paket içerisinde PG I olan madde için brüt 20 kg, PG II olan madde için brüt 30 kg, PG III olan madde için brüt 40 kg taşınabileceği anlamına gelir.
|
|
S |
Paketin katı madde ya da iç kaplar için test edildiğini gösterir.
• 150: Paketin test edildiği basınç değerini gösterir. |
|
19 |
Paketin 2019 yılında üretildiğini gösterir. |
|
GB |
Paketin üretimine yetki veren ülkenin trafik kodunu gösterir. Örnekte yetki veren ülke İngiltere’dir. |
|
2144 |
Paket üretimine yetki veren ülke tarafından paketin üreticisine verilen koddur. |
Tehlikeli Madde Taşıyan Paketim Sızdırıyor, Ne Yapmalıyım?
Karşılaşılacak olası sorunlardan bir tanesi de taşımaya hazır durumda olan paketlerin hasar alması ve sızdırmasıdır. Bu tip durumlarla karşılaşan müşterilerimiz tehlikeli madde paketlerini kurtarma paketleri içerisine koyarak taşıtabilirler.
Kurtarma paketlerini kullanabilmek için aşağıdaki şartları sağlaması gerekmektedir:
• Her tehlikeli madde için kullanılamaz.
• Bir kurtarma paketi içerisinde birden fazla hasarlı tehlikeli madde taşınamaz.
• Kurtarma paketinin üzerinden “SALVAGE” ifadesi bulunan işaretleme yapılmalıdır.
• Hasarlı haldeki tehlikeli madde paketinin üzerinde bulunan etiketlemeler kurtarma paketinin üzerine de yapılmalıdır.
Tehlikeli Madde Paketlerini Yeniden Kullanabilir miyiz?
Paketleme ve ambalajlama işlemlerindeki geri dönüşümler çevremiz için büyük önem arz etmektedir. Netavion olarak her zaman yaşadığımız çevreyi koruyan ve karbon ayak izimizi en aza indiren işleyişleri geliştirerek, müşterilerimize de aşılamayı istemekteyiz.
Bu çerçevede tehlikeli madde paketi bile olsa, yeniden kullanımı mümkün olan paketler hakkında bilgi aktarmayı önemli bulmaktayız.
Daha önce içerisinde tehlikeli madde taşınan bazı paketlerin yeniden kullanımı mümkündür. Bu paketlerde herhangi bir delinme, aşınma ve yıpranma meydana gelmemişse yeniden tehlikeli madde taşımacılığında kullanılabilmektedir.
Çevre kirliliğini önlemek ve doğal kaynakları daha az kullanmak adına tüm müşterilerimizi Netavion Ailesi ile birlikte gezegenimizi korumaya davet ediyoruz!
